Zgodnie z wytycznymi European Society of Hypertension i European Society of Cardiology uznano, że nadciśnienie występuje powyżej wartości 140 dla ciśnienia skurczowego i 90 dla ciśnienia rozkurczowego.
Wydzielenie tych wartości progowych ma wartość praktyczną, ułatwia postępowanie diagnostyczne, lecznicze oraz rzutuje na rokowanie.
Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego ESH/ESC
| Kategoria | Ciśnienie skurczowe (mmHg) | Ciśnienie rozkurczowe (mmHg) |
| Ciśnienie optymalne | <120 | <80 |
| Ciśnienie prawidłowe | 120-129 | 80-84 |
| Ciśnienie wysokie prawidłowe | 130-139 | 85-89 |
| Nadciśnienie stopień 1 | 140-149 | 90-99 |
| Nadciśnienie stopień 2 | 160-179 | 100-109 |
| Nadciśnienie stopień 3 | >=180 | >=110 |
| Nadciśnienie izolowane skurczowe | >=140 | <90 |
Nadciśnienie tętnicze zwykle przebiega skrycie. Podwyższone ciśnienie tętnicze wykrywane jest zwykle podczas rutynowego badania lekarskiego, bądź incydentem pomiarowym.
Przez większy okres nadciśnieniu nie muszą towarzyszyć żadne objawy. Jeżeli już wystąpią mogą być mało charakterystyczne: bóle głowy, nadmierna pobudliwość, bezsenność, czasem uczucie kołatania serca, łatwe męczenie, zaczerwienienie szyi, twarzy, klatki piersiowej.
W przypadku nadciśnienia wtórnego mogą być objawy choroby podstawowej. Często bywa, że nadciśnienie ma charakter chwiejny i przez długi czas nie powoduje powikłań narządowych, natomiast u innych od chwili rozpoznania ma charakter utrwalony i wcześnie prowadzi do owych powikłań.