Hormony odpowiedzialne za metabolizm organizmu: tyroksyna (T4) i trójjodotyronina (T3). Trójjodotyronina produkowana jest przez tarczycę, ale większość jej jest wytwarzana w tkankach docelowych z T4. T3 jest właśnie hormonem pobudzającym metabolizm. Stężenia tych hormonów nie są stałe nawet podczas prawidłowej pracy tarczycy, odpowiadają zapotrzebowaniu chwilowemu organizmu. Istotnym składnikiem hormonów jest jod przyswajany z wodą i pokarmem. Hormony tarczycy stymulują rozwój i wzrost organizmu, wzmagają procesy przemiany materii i energii oraz mają istotne znaczenie dla rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Obniżenie ich działania hamuje fizyczne i psychiczne procesy zachodzące w organizmie, powoduje spowolnienie, ospałość, wrodzony zespół niedoboru jodu. Wzmocnienie ich działania może być wywołane przez chorobę Gravesa-Basedowa.

Sprawdź pracę tarczycy własnym analizatorem

TSH – Hormon kontrolujący pracę tarczycy

Poziom wydzielania tych hormonów jest kontrolowany przez inny hormon – tyreotropine – TSH. Jest wytwarzany on w przysadce mózgowej i po dotarciu do tarczycy sprawia, że u człowieka zostaje zwiększona jej masa, przepływ krwi oraz nasilenie produkcji i wydzielania hormonów tarczycy.

Najważniejszą cechą hormonu TSH jest to, że poziom jest regulowany dzięki ujemnej pętli sprzężenia zwrotnego z hormonami tarczycy. Czyli w zależności od ilości hormonów tarczycowych trafiających do przysadki mózgowej. Im ich więcej tym przysadka wytwarza mniej TSH, i na odwrót im ich mniej tym więcej jest TSH. Dlatego też poziom tego hormonu jest używany do badania pracy tarczycy.

TSH – hormon glikoproteinowy, wytwarzany przez przysadkę mózgową. Oprócz reakcji na hormony tarczycowe jej wydzielanie jest także hamowane przez somatostatynę i dopaminę, za to pobudzane jest przez TRH (Tyreoliberyna) oraz pod wpływem reakcji na czynniki psychiczne lub środowiskowe (stres, zimno).

  • Wartość prawidłowa hormonu tyreotropowego to od 0,27 do 4,2 mj/l. Stężenie poniżej 0,1 mj/l oznacza znaczną nadczynność tarczycy.
  • Stężenie pomiędzy 0,1 i 0,27 mj/l może oznaczać nadczynność tarczycy. W tym wypadku należy wykonać test TRH.
  • Stężenie w przedziale 0,27 i 4,2 mj/l jest wartością prawidłową, świadczy o prawidłowej pracy tarczycy.
  • Stężenie powyżej 4,2 mj/l najczęściej wskazuje na niedoczynność tarczycy.

Najlepszy sposób diagnozy tarczycy.

Chociaż bezpośrednim produktem tarczycy są hormony tyroksyna i trójjodotyronina to ich bezpośrednie zbadanie jest bardzo trudne ponieważ większość hormonów tarczycy jest związanych z białkami. Na stężenie białek mogą mieć wpływ różne czynniki, dlatego w badaniu wyznacza się FT4 – wolną tyroksynę i FT3 – wolną trójjodotyroninę. Niestety, te parametry są nieprecyzyjne, ponieważ  ich zapotrzebowanie w organizmie jest różny dla każdej osoby, oraz ulega zmianą w zależności od czynników niezwiązanych z pracą tarczycy.

Dla każdego człowieka są wyznaczone prawidłowe normy dla TSH. Wielką zaletą jest to, że opiera się zmianą chwilowym. Ilość tego hormonu zmienia się dopiero po dłuższym oddziaływaniu hormonów tarczycowych.

Badanie poziomu TSH jest precyzyjne i w większości przypadków całkowicie wystarcza jako profilaktyczne i diagnostyczne badanie poziomów tarczycy. Takie badanie można wykonać szybko i wygodnie z pomocom analizatora TSH.

Uwagi

Nie ma stałych zależności w stężeniach TSH do FT4, u każdego jest on nieco inny. Na proporcję FT3/FT4 wpływają różne mechanizmy zmieniające się w zależności od potrzeb, chorób współistniejących i innych czynników. Z wyjątkiem rzadkich chorób genetycznych czy niedoborowych nie stwierdzono celowości korygowania naturalnej przemiany tkankowej T4 w T3.

Mimo że badanie TSH jest bardzo dokładne i praktycznie jednoznaczne, to może sprawiać kłopoty. Jego zaleta, czyli nieodpowiadanie na chwilowe wahania stężeń hormonów tarczycowych sprawia, że wykonywanie kolejnych testów w krótkich odstępach nie ma sensu.  Jego poziom we krwi opada lub wzrasta bardzo powoli. Dodatkowo trzeba wziąć pod uwagę wahania w jego obrębie które wcale nie muszą oznaczać choroby tarczycy. Ciąża, niektóre leki, głodzenie lub choroby przewlekłe związane z układem krążenia prowadzą do obniżenia TSH we krwi.

Itnieje szansa, że niskie TSH nie świadczy o nadczynności tarczycy, ale być wynikiem wtórnej niedoczynności tarczycy czyli kiedy występuje niedoczynności przysadki wtedy uszkodzona przysadka przestaje produkować TSH.

 

Znakomity analizator TSH wyłącznie dla wykorzystania przez profesjonalistów.

Nie jest przeznaczony dla użytku domowego.

 

Żródła:

http://www.endokrynologia.net/

biblografia:

Traczyk W.Z. Fizjologia człowieka w zarysie, PZWL Warszawa 2002, ISBN 8320031613